دو شنبه 11 خرداد 1394
یکی از آموزه های زیبای دین مبین اسلام پاسخ دادن بدی با نیکی است؛ که در قرآن کریم به آن اشاره شده است. خداوند عزیز در کتاب آسمانی فرموده است: «وَلَا تَسْتَوِی الْحَسَنَةُ وَلَا السَّیِّئَةُ ادْفَعْ بِالَّتِی هِیَ أَحْسَنُ فَإِذَا الَّذِی بَیْنَكَ وَبَیْنَهُ عَدَاوَةٌ كَأَنَّهُ وَلِیٌّ حَمِیمٌ [فصلت/ 34] هرگز نیكی و بدی یكسان نیست، بدی را با نیكی دفع كن، تا دشمنان سرسخت همچون دوستان گرم و صمیمی شوند!» و همچنین این صفت را مخصوص به عده ی خاصی می کند؛ «وَمَا یُلَقَّاهَا إِلَّا الَّذِینَ صَبَرُوا وَمَا یُلَقَّاهَا إِلَّا ذُو حَظٍّ عَظِیمٍ[فصلت/ 35] اما به این مرحله جز كسانی كه دارای صبر و استقامتند نمی رسند، و جز كسانی كه بهره عظیمی از ایمان و تقوا دارند به آن نائل نمی گردند.»
تقوی و صبر زیرساخت و زمینه برخورد خوب با دیگران و زمینه رسیدن به این اخلاق نیک است. انسان باید با استعانت از پروردگار زمینه رسیدن به اخلاق الهی را در خود ایجاد کند، تا در مواقع رویارویی با مشکلات و برخورد بد دیگران ایثار را مد نظر داشته و مقابله به مثل نکند. و این مهم نیازمند به ترویج و برجسته سازی فرهنگ عفو و گذشت درجامعه است. خداوند در قرآن عظیم ویژگی های متقین را یادآوری نموده است: «الَّذِینَ یُنفِقُونَ فِی السَّرَّاء وَالضَّرَّاء وَالْكَاظِمِینَ الْغَیْظَ وَالْعَافِینَ عَنِ النَّاسِ وَاللّهُ یُحِبُّ الْمُحْسِنِینَ[آل عمران/ 134] همانها كه در توانگری و تنگدستی انفاق میكنند؛ و خشم خود را فرو میبرند؛ و از خطای مردم میگذرند، و خدا نیكوكاران را دوست دارد.»
یادآوری و فراگیرکردن فرهنگ ایثار و یاد ایثارگران نیز در عدم مقابله به مثل موثر است. خداوند سبحان به سیره ی مردان بزرگ و ارزشها، در قرآن کریم یادآوری نموده و به آن دستور داده است. که الگوگرفتن از این مردان بزرگ الهی در ارزش های اخلاقی، ایثار و گذشت نقش موثری در بهبود اخلاق اجتماعی دارد.
«وَاذْكُرْ فِی الْكِتَابِ إِبْرَاهِیمَ إِنَّهُ كَانَ صِدِّیقًا نَّبِیًّا[مریم/ 41] در این كتاب از ابراهیم یاد كن كه او بسیار راستگو و پیامبر خدا بود.»
«وَاذْكُرْ فِی الْكِتَابِ إِسْمَاعِیلَ إِنَّهُ كَانَ صَادِقَ الْوَعْدِ وَكَانَ رَسُولًا نَّبِیًّا[مریم/ 54] در كتاب آسمانی خود از اسماعیل یاد كن كه او در وعدههایش صادق و رسول و پیامبر بزرگی بود.»
«وَكَانَ یَأْمُرُ أَهْلَهُ بِالصَّلَاةِ وَالزَّكَاةِ وَكَانَ عِندَ رَبِّهِ مَرْضِیًّااو همواره خانواده خود را به نماز و زكات دعوت می كرد و همواره مورد رضایت پروردگارش بود.»
«وَاذْكُرْ فِی الْكِتَابِ إِدْرِیسَ إِنَّهُ كَانَ صِدِّیقًا نَّبِیًّا[مریم/ 56] و در این كتاب (نیز) از ادریس یاد كن، او بسیار راستگو و پیامبر بزرگی بود.»
یکی دیگر از نکاتی که می تواند برای ایجاد فضای سالم و دوستی مثمر ثمر باشد؛ به زبان آوردن سخن نیک در خانواده و جامعه است. انسان باید برای محفوظ ماندن از دشمنی شیطان با استعانت از حضرت حق، نیکوترین سخن را بر زبان آورد. همچنین که در قرآن کردیم نیز به آن دستور داده شده است: «وَقُل لِّعِبَادِی یَقُولُواْ الَّتِی هِیَ أَحْسَنُ إِنَّ الشَّیْطَانَ یَنزَغُ بَیْنَهُمْ إِنَّ الشَّیْطَانَ كَانَ لِلإِنْسَانِ عَدُوًّا مُّبِینًا [اسرا/ 53] به بندگانم بگو سخنی بگویند كه بهترین باشد چرا كه شیطان (بوسیله سخنان ناموزون) میان آنها فتنه و فساد میكند، همیشه شیطان دشمن آشكاری برای انسان بوده است.» و این آموزه ی مهم قرآنی در هنگام خشم و در برخوردهای اجتماعی باید بیشتر مورد توجه قرارگیرد. تا علاوه بر بدست آوردن رضای خداوند، شیرینی عفو و گذشت و سخن نیک بردلها نشسته و جامعه ای سالم و بدون خشونت داشته باشیم
نظرات شما عزیزان:
:: برچسبها: ایثار, ارزشها, انفاق, صبر, ,
نويسنده : علی